Appen achter het stuur: wat betekent dit voor je autoverzekering?

Wat zegt de wet over appen achter het stuur?

Sinds 1 juli 2019 is in Nederland het vasthouden van een mobiel elektronisch apparaat tijdens het besturen van alle voertuigen verboden. Dit verbod geldt niet alleen voor autobestuurders (waar het verbod al sinds 2002 van toepassing is), maar ook voor fietsers en bestuurders van andere voertuigen. De boete voor het vasthouden van een telefoon tijdens het rijden bedraagt momenteel € 430,- voor automobilisten en € 170,- voor fietsers.

Uit onderzoek van Veilig Verkeer Nederland blijkt dat het gebruik van een smartphone tijdens het rijden een grote oorzaak is van verkeersongevallen. De SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) concludeert dat de kans op een ongeval tweeënhalf keer zo groot is wanneer je tijdens het rijden je telefoon gebruikt. De reactietijd van een bestuurder die appt, is vergelijkbaar met die van iemand die onder invloed van alcohol rijdt.

Wat zijn de gevolgen voor je autoverzekering?

Als je een ongeluk veroorzaakt terwijl je aan het appen was, kan dit grote gevolgen hebben voor je autoverzekering. Verzekeraars kunnen in bepaalde gevallen besluiten om de schade niet of slechts gedeeltelijk te vergoeden. Dit heeft te maken met het begrip ‘opzet of roekeloosheid’ in de polisvoorwaarden.

Volgens het Verbond van Verzekeraars kan het gebruik van een telefoon tijdens het rijden onder bepaalde omstandigheden als roekeloos gedrag worden beschouwd. Als een verzekeraar kan aantonen dat je bewust een onaanvaardbaar risico hebt genomen door te appen achter het stuur, kan dit leiden tot het (gedeeltelijk) weigeren van een schadevergoeding.

Wanneer mag een verzekeraar uitkering weigeren?

Een verzekeraar mag niet zomaar een uitkering weigeren als je tijdens een ongeval je telefoon hebt gebruikt. Er moet een duidelijk causaal verband zijn tussen het gebruik van je telefoon en het ontstaan van het ongeval. Bovendien moet de verzekeraar kunnen bewijzen dat je daadwerkelijk je telefoon gebruikte op het moment van het ongeval.

In de praktijk is dit vaak lastig te bewijzen. Toch zijn er verschillende manieren waarop een verzekeraar dit kan achterhalen:

1. Via politieonderzoek en het proces-verbaal
2. Door getuigenverklaringen
3. Via telefoongegevens (tijdstippen van berichten of gesprekken)
4. Door camerabeelden van bijvoorbeeld dashcams of verkeerscamera’s

Wat gebeurt er met je WA-verzekering?

Bij een WA-verzekering (Wettelijke Aansprakelijkheid) ligt de situatie iets anders. Een WA-verzekering dekt de schade die je aan anderen toebrengt. Zelfs als je appt achter het stuur en daardoor een ongeval veroorzaakt, zal je WA-verzekering in principe de schade aan de tegenpartij vergoeden.

Echter, je verzekeraar kan in bepaalde gevallen besluiten om deze schade op jou te verhalen. Dit heet ‘regres’ en betekent dat je alsnog zelf voor de kosten moet opdraaien. In artikel 7:952 van het Burgerlijk Wetboek staat dat een verzekeraar niet hoeft uit te keren bij schade veroorzaakt door opzet of roekeloosheid.

Stel je moet zelf voor de kosten opdraaien, om hoeveel geld gaat dit dan?

Bij een ernstig ongeval kun je aanzienlijke schade oplopen. De financiële gevolgen hiervan kunnen zwaar zijn, vooral als je verzekeringsmaatschappij regres toepast. De bedragen die je zelf moet betalen wanneer regres wordt toegepast kunnen sterk variëren, afhankelijk van de ernst van het ongeval en de veroorzaakte schade. Bij materiële schade kan dit al snel enkele honderden tot duizenden euro’s bedragen voor reparatie of vervanging van voertuigen en andere eigendommen.

De kosten lopen echter het hoogst op bij letselschade. Hierbij kan het gaan om:

• Medische kosten
• Inkomstenverlies van het slachtoffer
• Smartengeld
• Revalidatiekosten
• Aanpassingen aan woning of voertuig

Bij ernstig letsel kunnen deze kosten oplopen tot in de tienduizenden euro’s, en in geval van blijvende invaliditeit of overlijden zelfs tot honderdduizenden euro’s. Dit zijn bedragen die de gemiddelde particulier niet zomaar kan opbrengen, wat kan leiden tot jarenlange financiële problemen.

Aangescherpte voorwaarden

In een eerder nieuwsbericht zijn we al ingegaan op de trend dat verzekeraars strenger optreden tegen telefoongebruik achter het stuur. Verschillende verzekeraars, waaronder Interpolis, Centraal Beheer, FBTO en Inshared, hebben hun polisvoorwaarden aangescherpt. Ze sluiten nu expliciet schade uit die veroorzaakt is door het niet-handsfree gebruiken van een mobiele telefoon. Dit betekent dat als je een ongeluk veroorzaakt terwijl je je telefoon vasthoudt of gebruikt, de verzekeraar de schade op jou kan verhalen. Dit kan leiden tot aanzienlijke kosten die je zelf moet dragen.

Wat zijn de gevolgen voor je schadevrije jaren?

Als je een ongeval veroorzaakt terwijl je aan het appen was, heeft dit ook gevolgen voor je schadevrije jaren. Bij een schuldige aanrijding verlies je schadevrije jaren volgens de terugvalregeling van je verzekeraar. Dit leidt tot een hogere premie voor je autoverzekering in de komende jaren.

Bovendien kan je verzekeraar besluiten om je polis op te zeggen als er sprake is van herhaaldelijk roekeloos gedrag. In dat geval kan het moeilijk worden om bij een andere verzekeraar een autoverzekering af te sluiten, of je betaalt een veel hogere premie.

Hoe zit het met andere vormen van afleiding in de auto?

Niet alleen appen achter het stuur is gevaarlijk. Andere vormen van afleiding, zoals het bedienen van je navigatiesysteem, eten tijdens het rijden of het zoeken naar muziek op je telefoon, kunnen ook leiden tot ongevallen.

Voor verzekeraars geldt hetzelfde principe: als je bewust een onaanvaardbaar risico neemt door je aandacht van de weg te halen, kan dit gevolgen hebben voor je verzekeringsdekking.

Handige tips:

• Zet je telefoon op ‘niet storen’ of ‘automodus’ voordat je gaat rijden
• Leg je telefoon buiten handbereik, bijvoorbeeld in het dashboardkastje of in je tas op de achterbank
• Gebruik een handsfree systeem als je echt bereikbaar moet zijn
• Stop op een veilige plek als je toch je telefoon moet gebruiken
• Installeer een app die automatisch reageert op berichten als je rijdt
• Controleer of je autoverzekering dekking biedt bij schade door telefoongebruik en wat de voorwaarden zijn. Kijk bijvoorbeeld op Autoverzekering.nl om de verschillende autoverzekeraars op een rijtje te zien.