Het toezicht op verzekeraars
Er zijn twee instanties in Nederland die toezicht houden op verzekeraars: De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). De Nederlandse Bank houdt een register bij van alle verzekeraars die in Nederland actief zijn. Hoofdregel is dat een buitenlandse verzekeraar die in Nederland actief is, onder het toezicht staat van het land van herkomst. Verzekeraars waarvan Nederland het land van herkomst is, staan dus onder toezicht van DNB en de AFM.
Welke toezichthouder doet wat?
De Nederlandsche Bank houdt zogenaamd prudentieel toezicht. Dit houdt in dat DNB erop toeziet of partijen op de financiële markten aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Zij controleren hoe financieel gezond een verzekeraar is. De AFM is verantwoordelijk voor het gedragstoezicht en maakt zich sterk voor eerlijke en transparante financiële markten.
Kan een verzekeraar failliet gaan in Nederland?
Voorkomen is beter dan genezen, daarom is er in Nederland een behoorlijk zware vorm van toezicht van toepassing op verzekeraars. Maar nog steeds is het mogelijk dat een verzekeraar failliet gaat. Vooral als het een buitenlandse verzekeraar betreft is het een stuk moeilijker om te kunnen checken of er goed toezicht op die verzekeraar van toepassing is. Het scheelt nogal of het bijvoorbeeld een buitenlandse verzekeraar is die uit Zwitserland komt en in Nederland actief is, of dat het een verzekeraar uit bijvoorbeeld China betreft die in Nederland actief is.
Zijn er verzekeraars failliet gegaan in Nederland?
Dit gebeurt vrijwel nooit. In 1995 is Vie d’Or failliet gegaan en in 2020 is Conservatrix failliet gegaan. In beide situaties zijn de polissen overgenomen door een andere verzekeraar, maar in beide gevallen zijn de polishouders er niet zonder kleerscheuren vanaf gekomen! De polishouders zijn in beide situaties ‘gekort’, namelijk door de verzekerde bedragen te verlagen (de uitkeringen in de toekomst dus).
Opvangregeling
Na het faillissement van Vie d’Or is er daarom een Opvangregeling tot stand gekomen voor levensverzekeraars (er zijn vier soorten verzekeraars in Nederland: Schadeverzekeraars, Levensverzekeraars, Natura-uitvaartverzekeraars en Herverzekeraars). Tot 2017 zorgde de Opvangregeling ervoor dat de schade door alle verzekeraars samen werd gedragen. Vanaf 2017 is de regeling vervangen door een regeling waarbij polishouders meedelen in de kosten van een faillissement. Denk hierbij aan een verlaging van toekomstige uitkeringen.
Een voorbeeld
Stel je hebt een uitvaartverzekering afgesloten met een verzekerd bedrag van €5.000. Je verzekeraar komt vervolgens in de problemen en er moet daarom een regeling worden getroffen. Je zou dan gekort kunnen worden doordat het verzekerde bedrag wordt verlaagd naar bijvoorbeeld €4.000. Je houdt dus wel in dit voorbeeld dekking. Maar hoewel je premie hebt betaald voor een uitkering van €5.000, wordt er maar €4.000 uitgekeerd. Dit wordt dus ‘gekort worden’ op je verzekerd bedrag genoemd.
Is er een garantieregeling voor verzekeraars?
Kort en goed: nee! Het Ministerie van Financiën heeft wel aangekondigd in gesprek te gaan met stakeholders over de wenselijkheid en haalbaarheid van een verzekerings- garantiestelsel. Zo’n stelsel wordt ook wel een Insurance Guarantee Scheme genoemd en garandeert de waarde van verzekeringspolissen tot een bepaald maximum.
Wat doet DNB wel als een verzekeraar in de problemen komt?
DNB houdt dus streng toezicht en treedt op als een verzekeraar in problemen dreigt te komen. Als het belang voor de maatschappij en de polishouders te groot is, kan DNB een verzekeraar in resolutie nemen. DNB zorgt dan voor een doorstart of een verkoop aan een andere verzekeraar.
Solvabiliteit
Waarschijnlijk heb je weleens van deze term gehoord. Voor het toezicht op verzekeraars is dit erg belangrijk. Het toezicht van DNB is op basis van Solvency-II wetgeving, waarvan de belangrijkste pijler de solvabiliteit is. Je zou dus zeggen dat het voor klanten makkelijk moet zijn om zelf te checken wat de solvabiliteit is, maar het is zelfs in 2023 nog zo dat de solvabiliteitscijfers van Nederlandse verzekeraars nauwelijks te vinden zijn. Het is soms echt zoeken naar een speld in de hooiberg.
Ben ik mijn geld kwijt als mijn verzekeraar failliet gaat?
Voor sommige verzekeringsvormen geldt dat je geen geld gespaard hebt en dus ook geen geld kwijt bent. Denk bijvoorbeeld aan autoverzekeringen. Wel kan het zijn dat als je autoverzekeraar failliet zou gaan, je geen uitkering meer krijgt bij een schade. Bij verzekeringen waar je wel geld ‘spaart’ zoals pensioen of een lijfrenteverzekering, kan het dus wel zo zijn dat je ook echt geld kwijt zou raken bij een faillissement
Er zijn mensen die ook spaargeld bij verzekeraars hebben staan en denken dat ze onder het depositogarantiestelsel vallen. Dit is alleen zo als het een bank betreft, of als de betreffende verzekeraar ook een bankvergunning heeft en jouw rekening bij deze bank is ondergebracht. Een spaarverzekering bij bijvoorbeeld de verzekeraar Dela valt dus niet onder het garantiestelsel!
Conclusie
Faillissementen van verzekeraars komen gelukkig nagenoeg nooit voor. Er geldt een pittig toezicht op verzekeraars in Nederland door DNB en de AFM. Maar als een verzekeraar wel in de problemen komt, is er geen duidelijke en harde vorm van garantie van toepassing. Om te bepalen of een verzekeraar er financieel goed voor staat, zijn de solvabiliteitscijfers van groot belang. Het is bijzonder lastig om deze cijfers te vinden en eenvoudig met elkaar te vergelijken.
Tips van Autoverzekering.nl
Check of je verzekeraar uit Nederland komt (land van herkomst) en dus onder het stevige toezicht van DNB staat. Als je wel verzekerd bent bij een verzekeraar uit het buitenland, kijk dan of het een land is waar het toezicht op verzekeraars ook stevig genoeg is. Onthou dat als je ergens een verzekering tegenkomt die bijna te mooi (en te goedkoop) is om te geloven, dit zeer waarschijnlijk ook niet klopt. Heb je last van keuzestress? Via onze vergelijker kun je gemakkelijk verschillende verzekeraars vergelijken op prijs en polisscore.
Informatie gecontroleerd door expert
De informatie op deze pagina is gecontroleerd door John van der Kleij, adjunct-directeur van RISK Assuradeuren en daar verantwoordelijk voor Verzekeringstechniek van onder andere Auto- en Woonverzekeringen. Verder is hij Coördinator Fraudebeheersing, opgenomen in het register van Volmachtbedrijven en lid van de NVGA.
Bronvermelding
De volgende bronnen zijn geraadpleegd: